Rođen u Valjevu 1963. Diplomirao 1989. godine na grupi za istoriju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Magistrirao na Fakultetu za medije i kulturu u oblasti marketiga i mendžmenta kulture. Doktorant na Fakultetu dramskih umetnosti na katedri za menadžment u kulturi.
Zaposlen u Narodnom muzeju Valjevo od 1990. godine, jedno vreme kao kustos pedagog, a potom kao kustos istoričar. Od 2000. godine direktor Muzeja, uz nastavljanje obavljanja poslova kustosa istoričara. Stručni ispit za rad u muzeju položio 1993. godine, 2001. godine stekao stručno zvanje višeg kustosa, a 2008 i najviše stručno zvanje - muzejskog savetnika.
PotpredsednikIzvršnog odbora ICOM-a SCG (nacionalno odeljenje UNESKO-vog Internacionalnog komiteta za muzeje), član Muzejskog društva Srbije (predsednik sekcije istoričara Društva u periodu 2005/8), jedan od osnivača i član redakcije i programskog saveta nacionalne podružnice evropskog udruženja istoričara EURO KLIO, član Udruženja za društvenu istoriju, član redakcije Glasnika Istorijskog arhiva Valjevo. Predavač na istorijskim seminarima za učenike i za nastavnike u Istraživačkoj stanici u Petnici. Stalni predavač istorije na letnjoj internacionalnoj školi srpskog jezika i kulture. Povremeno, honorarno, predavao istoriju u Valjevskoj gimnaziji i OŠ Andra Savčić.
Član Radne grupe Ministarstva kulture za razvoj muzejske mreže Srbije i Komisije za izradu nacrta zakona o muzejskoj gradji i muzejskoj delatnosti.
Član Rotary kluba Valjevo.
Od marta 2004.do juna 2006. godine poslanik G17PLUS u Skupštini Državne zajednice Srbija i Crna Gora. Član skupštinskog odbora za odbranu.
Član UO HK Krušik Valjevo (u periodu 2005/7 vd predsednika UO).
STRUČNO-NAUČNE AKTIVNOSTI
Muzeografija
Obrađuje zbirke odlikovanja i oružja i vojne opreme.
Autor četiri stalne muzejske postavke (Valjevska nahija i Valjevci u Prvom i Drugom srpskom ustanku, Seča knezova, Spomen soba Drinske divizije i Muzejska edukativna radionica – stara učionica) i šest tematskih izložbi (Valjevska istoriografija, Više od lova, Tragom Petog pešadijskog puka, Milovan Glišić, Istorijat crvenog krsta i Tri decenije izdavaštva Istorijskog arhiva Valjevo).Stručni saradnik Istorijskog muzeja Srbije na projektu izložbe kojom je u Galeriji SANU obeležena proslava 200 godina od Prvog srpskog ustanka.
Učesnik više stručnih i naučnih skupova.
Uz klasičnu stručnu delatnost bavi se i nizom aspekata modernizacije muzejskog rada sa težištima na upotrebi savremenih tehničkih sredstava u muzejskim prezentacijama, uvođenjm prakse događajne prezentacije i korišćenju savremene komunikacije u službi istoriografije i muzeologije, kao i spoja muzejske pedagoške aktivnosti sa aktivnostima kulturnog i školskog turizma.
Osnivač i domaćin internet foruma MUZEJ (www.yahoogroups.com/group/muzej), član republičke komisije za digitalizaciju kulturne baštine, glavni urednik i autor više sajtova i različitih elektronskih izdanja (elektronska kviz igra Brankovina, elektronski katalog postavki u Muselimovom konaku, elektronski katalog izložbe Solunski front u objektivu Dragoljuba Pavlovića, elektronski katalog izdanja Međuopštinskog istorijskog arhiva Valjevo...).
Kao direktor muzeja, uz aktivno autorsko učešće, organizuje i uređuje kompleksne aktivnosti temeljne revitalizacije institucije koje su, uz stručnu reorganizaciju, pripremu nove stalne postavke i realizaciju raznovrsih programa, podrazumevale i obimne kompleksne građevinske radove.
Menadžment
I praktično i teoretski se bavi menadžmentom neprofitnog sektora, sa težištem na marketingu muzeja sa aspekta razvoja kulturnog turizma.
Istoriografija:
Bavi se periodom Srpske revolucije i temama urbane istorije i istorije istoriografije. Jedan od pionira urbane istoriografije.
Pokretač i medijator aktivnosti stvaranja bibliografije zavičajne istoriografije Valjevskog kraja.
Autor više posebnih izdanja i preko stotinu studija, članaka, biografskih jedinica, rasprava, bibliografija, stručnih beleški, kritika i prikaza objavljenih u različitim naučnim, stručnim i popularnim časopisima i zbornicima
ODABRANI NASLOVI
Valjevski izdavači istoriji grada – katalog izložbe, Valjevo, Narodni muzej Valjevo, 1991, 36.
Muselimov konak - vodič i katalog postavke “Valjevska nahija i Valjevci u Prvom i Drugom srpskom ustanku”, Valjevo, Narodni muzej Valjevo, 1995, 60.
Bibliografija priloga štampanih u Glasniku Istorijskog arhiva Valjevo od broja 1 do broja 30 (Dodatak: Bibliografija ostalih izdanja Arhiva), Valjevo, Istorijski arhiv Valjevo, 1996, 64.
Valjevo, nastanak i razvoj grada – prilozi za urbanu istoriju od prvog pomena do sredine 19.veka, Valjevo, IP Centreks, 1997, 180.
Četiri decenije u službi Higije – Spomenica četrdesetogodišnjice rada Medicinske škole “Dr Miša Pantić” u Valjevu, Valjevo, Medicinska škola “Dr Miša Pantić”, 1998, 248.
Vojvoda Jakov Nenadović – skice za biografiju, Valjevo – Beograd, Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srbije, 2001, 116
Nenadovići u Srpskoj revoluciji, Valjevo, Narodni muzej Valjevo, 2004, 60.
Naš kraj - Kolubarski okrug, Beograd, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd 2006, 112.
Valjevo na svom mestu - turistički vodič , Valjevski turistički infocentar, Valjevo 2006, 104, (koautorstvo sa Brankom Lukićem)
Valjevo u prošlosti – kratka istorija grada, Valjevo, Narodni muzej Valjevo, 2007, 60.
Valjevo – oduvek i zanavek / Ever and Forever more (turistički vodič / tourist guide) Valjevo 2007, 130, (koautorstvo sa Brankom Lukićem)
Valjevo - treća dimenzija prošlosti - pogled iz budućnosti, vodič kroz stalnu postavku Narodnog muzeja Valjevo Valjevo 2007, 64
Valjevo za Vas – kulturnoistorijski turistički vodič, Narodni muzej Valjevo, Valjevo 2008,60.
Muzeji, publika, marketing - stalne muzejske postavke i Njegova Visost Posetilac, Valjevo, Narodni muzej Valjevo i Ministarstvo kulture Republike Srbije, 2009, 260.
01.01.21
Vojnoistorijski glasnik
Sagledavanje i analiza prošlih događanja često je inspirisana i onim što se događa u sadašnjosti, a prve rečenice autora ove knjige dr Vladimira Krivošejeva upravo to i potvrđuje. Pandemija COVID-a 19. koja je krajem 2019. godine postala sastavni deo našeg života otvorila je pitanje kako se i na koji način, pre gotovo tačno sto godina, delimično slična pandemija, u ovom slučaju Španske groznice, ispoljila na smrtnost tadašnje domaće populacija, a ponajviše na onaj deo nastanjen u Valjevu i njegovoj okolini.
Ratna kampanja vezana za šestogodišnji period 19121918. godine u našoj istoriografiji uglavnom je predstavljena obeležena vojnim akcijama kao onim kod Kumanova, Bitolja i Jedrena. Na njih se nadovezuje bitka kod Bregalnice, pobede na Ceru i Kolubari, zatim povlačenje kroz Albaniju, uspostavljanje i konačno proboj Solunskog fronta. Sve ostalo potisnuto je u drugi plan, a velike teme poput života pod okupacijom u vremenu od 1915. do 1918. godine predstavljaju dela tek novijeg datuma. Sličan slučaj predstavljaju i epidemije raznih bolesti koje su u istom razdoblju gotovo neprestano pohodile Srbiju. Na Koleru iz vremena Prvog i Drugog balkanskog rata, nadovezala se epidemija Tri tifusa iz 1914/1915. da bi sam kraj sukoba i pobeda u svetskom ratu bila praćena masovnim oboljevanjem i ne malom smrtnošću izazvanom Španskom groznicom. Kada se k tome dodaju difterija, malarija i razne druge zarazne stiče se utisak da se razdoblje između 1912. i 1918. godine karakterišu epidemije i to u skoro isto tolikoj meri koliko i vođenje ratnih operacije. Uostalom, broj smrtnih slučajeva izazvanih zaraznim bolestima, barem kada se radi o našem prostoru, na ostupa previše u odnosu na pogibelj čiji je uzrok metak, topovski hitac ili bajonet.
Delo koje ovde prikazujemo nastalo je kao produkt saradnje izdavačke kuće "Prometej" iz Novog Sada i Radio televizije Srbije. Ono pripada sada već vrlo obimnoj ediciji "Srbija 1914-1918" mada u nekim svojim elementima, što se i vidi u samom naslovu prelazi pomenutu hronološku odrednicu. Razlog za ovo je sasvim opravdan pošto zaraze, pa i epidemija Španske groznice, nisu određene nekim tačnim datumom svog početka odnosno, okončanja.
Strukturu ovog dela, osim pomenutog uvoda, sačinjavaju četiri tematske celine od kojih su dve prve opštog, a druge posebnog karaktera. U prvoj od celina, sastavljenoj od nekoliko manjih, autor daje kraći pregled istorije pandemija gripa koji, kako nam je poznato seže još i 12 vek i pojavljuje se u većoj ili manjoj meri sve do naših dana. U konkretnom slučaju ova pandemija gripa, poznatija kao Španska groznica, trajala je od leta 1918. do početka 1919. mada su se njeni repovi vukli i tokom naredne 1920. godine. Špansku groznicu donele su trupe SAD koje su je iskrcavši se u Marseju raširile po Evropi, a potom i po celom svetu. Sam pak naziv ove pandemije dugujemo Španiji u kojoj se kao neutralnoj državi slobodno pisalo o njoj što u drugim zaraćenim zemljama, prvenstveno zbog morala trupa jedne i druge strane, nije bilo moguće. Ipak, bez obzira na tadašnju skrivenost podataka, danas slobodno možemo reći da je konačan učinak pandemija Španske groznice oboljenje oko 500 i smrt oko 50 miliona žitelja zemaljske kugle.
Drugo poglavlje, takođe izdeljeno na niz manjih, govori o dva talasa Španske groznice i njenoj pojavi, najpre među savezničkim, francuskim trupama, i vrlo brzo srpskim vojnicima na Solunskom frontu. Odatle se zaraza, tačnije njen drugi talas, nakon Ofanzive, proširila na sve krajeve kuda su srpske trupe prošle. Ipak, kako autor i sam napominje, izvestan broj obolelih i smrtnih slučajeva prouzrokovanih Groznicom, javio se i pre dolaska srpske vojske.
Rezultat širenja pandemije, kako autor navodi, iskazan je kroz čak 4,2 % smrtnosti stanovništa Srbije što je bilo dvostruko ili gotovo dvostruko više nego kada se radilo o žiteljima Bugarske ili Grčke. Loši higijenski uslovi, slaba ishrana i opšta fizička i psihička isvrpljenost u toku višegodišnjeg ratnog sukoba bile su plodno tle za širenje bolesti. To najbolje pokazuju podaci, nažalost parcijalnih istraživanja, u više srezova i parohija u Srbiji, kao i u pojednim njenim gradovima poput Užica, Zaječara, Kragujevca i drugih.
Četvrto, poslednje i najobimnije poglavlje ove monografije predstavljeno je već u podnaslovu. To su posledice pandemije u valjevskom kraju. U ovom delu autor predočava najpre metodološke obrasce korišćene u istraživanju a zatim navodi i konkretne brojčane podatke prikupljene na prostoru desetak parohija valjevskog kraja. Rezultat statističke analize dat na osnovu ovih podataka krajnje je poražavajući. Ukupno 1/5 ratnih gubitaka Valjeva i okoline, što se može preneti i na ostale delove predkumanovske i posle kumanovske Srbije, posledica je upravo Španske groznice.
Više nego precizna analiza brojeva vezana za pandemiju Španske groznice u Srbiji, naročito valjevskom kraju nije jedina vrednost ovog dela. Možda još značajnije od ovoga je autorova posredna sugestija da Prvi svetski rat na ovim prostorima ne predstavljaju samo pobede na Ceru i Kolubari, povlačenje kroz Albaniju niti konačan proboj Solunskog fronta i oslobođenje zemlje. U pozadini svega ovoga stajali su i drugi događaji koji zahvaljujući primetnim manjkavostima naše istoriografije, u smislu koncentrisanja uglavnom na političku i vojnu istoriju, do sada nisu nimalo, ili bar u odgovarajućoj meri proučeni.
Dr Milić Milićević
