Akademik Božidar Ferjančić (1929–1998) ostavio je iza sebe izuzetno vredno naučno delo, rasuto po različitim zbornicima i časopisima, koje do sada nije bilo dostupno široj čitalačkoj publici. Knjiga predstavlja izbor njegovih studija iz istorije srpsko-vizantijskih odnosa, od stvaranja srpske države pod Stefanom Nemanjom pa do pada Vizantije i Srbije pod tursku vlast. U studijama koje čine jedinstvenu celinu prikazan je kontinuitet tih odnosa kroz ratove i srpska osvajanja, opisani su pregovori koji su potvrđivani sa uspostavljanjem bračnih veza između dva dvora, ekonomija, crkveni i kulturni uticaji. Posebno izdvajamo poglavlja o brakovima: kralja Stefana Prvovenčanog sa Evdokijom i kralja Milutina sa Simonidom, zatim ona o srpskoj vlasti u Epiru, Tesaliji i Serskoj oblasti, kao i o autokefalnosti srpske crkve čijih osam vekova obeležavamo ove godine (1219–2019).
15.01.06 Danas
Prva biografija cara Dušana
Stefan Dušan kralj i car, Sima M. Ćirković i Božidar Ferjančić
Istraživačka monografija o caru Dušanu, pod nazivom Stefan Dušan, kralj i car, autora Božidara Ferjančića i Sime Ćirkovića, prva je u nizu biografija koje najavljuje Zavod za udžbenike, u okviru edicije koja će imati za cilj da popuni praznine u osvetljavanju života značajnih ličnosti Srbije i okolnih zemalja. Uprkos svojoj slavi i brojnim tekstovima napisanim o njemu, Stefan Dušan do sada nije imao celovitu monografiju koja se ne bi ograničila samo na ličnost vladara, već bi oslikala i širu pozadinu u vidu najvažnijih političkih zbivanja u Srbiji, Vizantiji i ostalim zemljama u okruženju.
Kako je naglašeno, savremeni čovek često ne razume svu složenost odnosa između Vizantije i ostalih država koje su potpadale pod njen uticaj. Iako to pitanje nije ni sad konačno razrešeno, Ferjančić i Ćirković su ga u velikoj meri osvetlili i približili današnjim čitaocima. Pored poglavlja o Dušanovom dolasku na vlast, ratovanju protiv Vizantije, krunisanju za cara, posebna pažnja je posvećena Dušanu kao zakonodavcu, kao i sukobu carigradske i srpske patrijaršije. Jedno od interesantnih pitanja je i zašto Dušan, koji je neosporno bio najmoćniji srpski srednjovekovni vladar, do dan danas nije proglašen svetiteljem. Autori nalaze verovatan odgovor u činjenici da je Dušan odstupio od karaktera srpske države, nasleđenog od Stefana Nemanje i drugih prethodnika.
Pokojni akademik Ferjančić, jedan od dva autora ove monografije, osim tekstova objavljenih u knjizi, ostavio je i obiman naučni aparat, koji je u ovoj knjizi izostavljen, pošto je profil kolekcije okrenut pre svega široj čitalačkoj publici, ali će biti objavljen u integralnom izdanju koje planira Vizantološki institut SANU.
