Kao rezultat prošlogodišnjeg naučnog skupa u organizaciji Instituta za književnost i umetnost, u okviru odeljenja Srpska književnost i kulturna samosvest, izašao je zbornik Književnost i kultura u čitanju Slobodana Jovanovića. Zbornik su uredili Dragan Hamović i Nedeljka Bjelanović.
Razmatranja Jovanovićevih pogleda na književnost i kulturu okupljena u ovoj monografiji započinju radom Dušana Ivanića, koji govori o specifičnoj autorskoj aksiologiji S. Jovanovića. Na ovu temu prirodno se nadovezuju oni radovi koji tematizuju Jovanovićevo bavljenje nacionalnim kulturnim obrascem, kao bazičnom činjenicom tradicije i kulture. O tom obrascu pisali
su za ovaj zbornik Zoran Avramović, Boris Milosavljević i Jana Aleksić. Slobodan Antonić pisao je o dinamici i promenljivim, vrlo često ideološki usmerenim, odnosima srpskih sociologa prema liku i delu Jovanovićevom. Naročitu pažnju srpskom „kulturnom problemu“ daje Dragan Hamović, prateći njegov razvoj kroz odabrane monografije, oglede, rasprave, do pozne sinteze o nacionalnom karakteru i kulturnom obrascu.
Zaseban doprinos čine radovi koji u epicentar promišljanja o Jovanovićevom delu stavljaju njegove tekstove nastale u emigraciji. Milo Lompar analizira Jovanovićeve članke u londonskom emigrantskom časopisu Poruka, u periodu od 1950. do 1959. godine. Nikola Marinković, pak, piše o Jovanovićevom pogledu na srpsku kulturu u ukupnom fundusu emigrantskih dela Jovanovićevih, poredeći ih sa autorovim stavovima o istom pitanju iznesenim pre Drugog svetskog rata. Vladimir Dimitrijević svojim prilogom rasvetljava prijateljski i saradnički odnos dve velike figure u srpskoj kulturi posle Drugog svetskog rata – Slobodana Jovanovića i Nikolaja Velimirovića.
Profilišući odnos S. Jovanovića i M. Crnjanskog, ali okrećući se i ka problemu „srpskog nacionalizma u Jugoslaviji“, piše Milica Ćuković. Milan Aleksić razmatra relacije Slobodana Jovanovića prema tekućoj književnoj kritici, ali i sa kritičarima kao savremenicima, živućim ljudima (Lj. Nedić, B. Popović, J. Skerlić). O Skerliću više reči i u radu Gorane Raičević, u kome se sameravaju interakcije Jovanovićevog i Skerlićevog dela u odnosu na uticaje Svetozara Markovića.
Temeljnu analizu Jovanovićevog jezika daje Aleksandar Milanović, stavljajući naročit akcenat na uklopljenost autora u epohu beogradskog stila. Jovanovićevo neponovljivo „jezičko tkanje“ u fokusu je Rajne Dragićević, čiji prilog tematizuje i njegove pripovedačke postupke. Duško Pevulja govori o Jovanovićevim retoričkim veštinama. Nedeljka Bjelanović Jovanovića posmatra i kao (mogućeg) pripovedača, pišući o autentičnom „narativnom sentimentu“.
Na raznolikost Jovanovićevog polihistorskog pristupa našoj kulturi podseća Goran Maksimović, pišući o Slobodan Jovanoviću kao o kritičaru (na trenutke i istoričaru i teoretičaru) drame i pozorišta. Zorica Hadžić sužava fokus na Jovanovićevo bavljenje jednim autorom (J. J. Zmajem), da bi se kroz koncentraciju na jedno delo pokazala priroda Jovanovićeve misli, koliko i književnokritičke aparature.
Zbornik je opremljen imenskim registrom.
Ostali naslovi koji sadrže ključne reči: Srpska književnost (studije)
Ostali naslovi iz oblasti: Književnost i filologija
Izdavač: Institut za književnost i umetnost; 2022; Broširani povez; ćirilica; 24 cm; 300 str.; 978-86-7095-289-8;
