Vicekralj Uide

03.06.07 Danas

Istorija filma II, Dejvid A. Kuk
Clio 2007
preveli Mirjana Nikolajević i Aleksandar - Luj Todorović

Od svog objavljivanja, Istorija filma Dejvida Kuka smatra se najkompetentnijim štivom iz svoje oblasti. Ne samo da je poslednjih godina ova knjiga u svetu jedno od najradije čitanih dela o filmu od strane svih koji od filma i za film žive, već je Istorija filma ubrzo postala i udžbenik na mnogim univerzitetima i visokim stručnim školama. Šta je to što je ovu knjigu izdvojilo od ostalih dela o filmu? Najpre, Kuk nam pitko i zanimljivo u dva toma Istorije filma ispisuje kompletan vodič kroz filmsku umetnost, povezujući film i sa društvenim, ekonomskim, tehnološkim, pa i političkim društvenim kontekstom. Drugi tom Istorije filma obuhvata period od četrdesetih godina dvadesetog veka do današnjih dana i govori o italijanskom filmu pre i posle neorealizma, Holivudu tokom II svetskog rata, kao i o posleratnom bumu i pojavi čuvenog talasa upamćenog u istoriji kinematografije kao film noir. Kuk posebna poglavlja posvećuje i svemu onome što se u oblasti filma događalo u Holivudu pedesetih godina 20. veka, kada je došlo i do revolucionarne pojave prelaska sa crno- belog fima na boju, i kada su se kao značajni žanrovi u Americi izdvojili mjuzikl, komedija, vestern, gangsterski film i naučna fantastika. Kuk u ovom delu opsežno analizira i francuski novi talas, baš kao i novi film u Velikoj Britaniji, kao i drugu italijansku filmsku renesansu. Čitaocima će možda najzanimljivija poglavlja biti ona posvećena Feliniju, Pazoliniju, Antonioniju, Bertolučiju, kao i Bergmanu i skandinavskoj kinematografiji. Za nas je značajno što Kuk kao važna dela iz perioda evropske renesanse na istoku, izdvaja pored kinematografije Poljske, Mađarske, Rumunije i Bugarske i brojne filmove sa prostora bivše Jugoslavije.


Vicekralj Uide, Brus Četvin
Magnet 2007
prevela Vera Ošmjanski

Šest Četvinovih knjiga, koje se kreću u rasponu od putopisa do romana, predstavljaju englesku književnost dvadesetog veka u drugačijem, novom svetlu. Ovaj pisac bio je i avanturista, lutalica, oštrooki posmatrač i talentovani pripovedač. Vicekralj Uide romaneskna je priča na čijim stranicama Afrika oživljava sa svim svojim bojama, lepotom, protivrečnostima. Priča počinje u Uidi, nekadašnjem čvorištu trgovine crnim robljem, u kući slavnoga pretka Fransiska Manoela de Silve, gde njegovi potomci maštaju da pronađu legendarno Fransiskovo bogatstvo. I priča se u vremenu spušta na sam početak devetnaestog veka, kada je počelo lutanje Fransiska Manoela iz brazilskih zabiti, sve do obala Dohomeja, današnjeg Benina u zapadnoj Africi, gde glavni junak otpočinje trgovinu robljem. Pred nama je priča ne samo o jednom životu i svim njegovim usudima, već i o jednom strašnom vremenu. Četvin se ovde kreće od ushićenja do sablasnog, veliča komično, prozire tragično, sa neverovatnim osećajem za detalj.


Tri žene, Mardž Pirsi
Okean 2007
prevela Helena Ašković-Novaković

Ovo je roman o tri žene i tri ženske sudbine. Jedan glas pripada Suzan Blum, drugi njenoj majci, Beverli, a treći njenoj kćeri, Eleni. Svaka od ovih žena ima svoju životnu priču, sopstvene usude, uspone, padove, želje, nadanja, strahove. Svaka od ovih žena pokušava da iskorači iz sebe i razume svet oko sebe i bliske ljude u njemu, koji se čine posebno i nepovratno udaljenima. Ovo delo ogledalo je modernog života, na momente je to oštra mešavina politike, protesta, bola, ali je istovremeno i kazivanje o ljubavi, pokušajima da se ona razume, nađe, prepozna, doživi i preživi. Tomas Pinčon je rekao o ovoj knjizi:"Evo nekoga ko ima hrabrosti da zaroni u najdublje dubine sebe samog, svog vremena, svoje istorije, i rizikuje više no iko do sada, samo zarad ljubavi prema istini i potrebe da je ispriča". Mardž Pirs pred nama ukršta tri pripovedna toka, tri narativna, ženska glasa. Njene su teme više nego intrigantne: majčinstvo, porodica, jevrejstvo, napetost između generacija, seksualnost, nezavisnost. Pred nama je nesputana, strastvena knjiga iz pera autorke koja je, takođe, i pesnikinja.


Anegdote iz klasične helenske starine, Predrag Mutavdžić
Filip Višnjić, 2007

Evo knjige čiji su glavni junaci Anaksagora, Aleksandar Makedonski, Aristid, Aristotel, Demokrit, Demosten, Diogen, Ezop, Empedokle, Zenon Eleaćanin i Zenon iz Kiteje, Kleant, Leonida, Lizija, Menandar, Perikle, Pitagora, Solon, Sofokle, Sokrat, Tales, Hipokrat, Hrisip i mnogi drugi. Susrećemo ih u najrazličitijim anegdotama, gde, u raznolikim situacijama bivaju zapanjujuće umni, duhoviti, pragmatični, inspirativni i, pre svega, mudri. Predrag Mutavdžić, priređivač ovog dela, o Anegdotama iz klasične helenske starine, kaže: "Starogrčke anegdote nikada ne gube od svoje vrednosti, budući da su tipične i specifične za pojedine osobe. Čitajući ih, dolazimo u lak i neposredan dodir s idejama, načinom mišljenja i delovanja drevnih Helena. I, svakako, univerzalnog su značenja... U anegdoti se kriju sve naše (ljudske) slabosti, kao zloba, oholost, nadmenost, malicioznost, jednostranost, gordost, laganje... Bilo kako bilo, anegdota uvek pruža nešto više, a to je lični dodir. U svakoj se krije mnogo ljudskosti i topline, ni u jednoj nema hladnog i odmerenog odnosa. Interes i cilj je bio, iznad svega, da pružimo čitaocu jasnu, pragmatičnu, a ne idelizovanu sliku o antičkim Grcima".

Sanja Domazet

03.02.07 Pobjeda

Izdavačka kuća "Magnet" objavila je roman "Vicekralj Uide" britanskog pisca Brusa Četvina, koji je postao zvijezda literarnog svijeta zapadne Evrope krajem sedamdesetih godina prošlog vijeka. Našim čitaocima je taj autor ranije predstavljen putopisom "U Patagoniji".
Četvina, koji je umro 1988, u 48. godini, svrstavaju među klasike anglosaksonske književnosti, hvaleći njegov savršeni stil, rafiniranost izraza, nevjerovatan smisao za registrovanje detalja, sposobnost da od putopisa načini uzbudljivo i fascinantno štivo. Njegov način pisanja najljepše je opisao lični prijatelj, kolega i veliki poštovalac Salman Rušdi kada je rekao da je "njegova rečenica kao dragocjeno uskršnje jaje Faberžea", misleći pri tome da se "ulaskom unju otkrivaju stalno novi prelijepi slojevi koji sjaje poput dragulja". Roman "Vicekralj Uide" je drugo Četvinovo djelo poslije putopisa "U Patagoniji" napisano 1980. i prvi pokušaj da se otisne u fikciju.
Kao posvećeni istraživač, putnik, on je iskustvo stečeno krstarenjem po crnoj Africi, proučavanje istorije trgovine robljem i autentičnu priču o Portugalcu koji je iz Brazila došao na zapadnu obalu Afrike da bi postao najmoćniji trgovac ljudima, pretočio u roman. Na samo 102 strane autor je uspio da ispriča priču o narodu Dahomeja, današnjeg Benina, o istoriji toga regiona od sredine 19. vijeka do naših dana, o surovom svijetu trgovine ljudima...
Najugledniji britanski časopis za književnost "Tajm literari saplement" ocijenio je da su to "stranice na kojima Afrika živi, diše i pati i da je to žestok i neponovljiv roman". Najveći kompliment koji može da se izrekne ovoj knjizi je da to što pripada "visokoj" literaturi ne umanjuje njenu čitljivost i drži pažnju čitaocu kao da je u pitanju neko "zabavno" štivo.

R.K.