STANISLAVSKI, Konstantin Sergejevič (pravo ime Aleksejev, 1863-1938) -ruski glumac, reditelj, pozorišni pedagog i teoretičar. Glumačku delatnost započeo je 1877. Zajedno s Nemirovič-Dančekom osnovao Umetničko požarište u Moskvi (M H AT), 1898 Velike uspehe ostvario postavkama dela Lava i Alekseja Tolstoja, Cehova i Gorkog, koje su svoje gledaoce i kritičare osvajale istinitošću i uverljivošću scenskog realizma. Posle 1918. nastavlja glumačku, rediteljsku i pedagošku delatnost, proširivši je stvaranjem Oper-skog studija Boljšog teatra. 1922-1924 s MHAT-om ostvaruje evropsku i američku turneju koje mu donose svetsku slavu. Na dvanaestodnevnom gostovanju u Jugoslaviji (Zagreb, od 8-19, novembra 1922.) Stanislavski i njegov MHAT prikazali su dela: A.K._Tolstoj, Car Fjodor Ivanovič, A.R Čehov, Tri sestre, M. Gorki, Na dnu. A.R Čehov, Višnjik. Jasnom idejno-estetskom osnovom, u skladu s autorskim intencijama. Stanislavski je ostvario opus scensjih remek-dela. Pored velikih postavki Cehova, Gorkog i Tolstoja, Stanislavski je ostvario antologijske režije Gogoljevih Mrtvih duša (1932) i Talenti i obožavaoci (1933) Ostrovskoga. Stanislavski je i jedan od najznačajnijih teoretičara pozorisne umetnosti XX veka. Njegov Sistem-teorija glume - rad glumca nad samim sobom i Rad glumca na ulozi - predstavlja nezaobilazan metod u studijama glume i režije. U svojim teorijskim spisima zalagao se za proživljavanje kao osnovu realističkog metoda savremene glume po sistemu: um, volja, osećanje. Savremeni glumac mora neprestano da usavršava svoje glumačko umeće uporedo s radom na ulozi. Teorija i praksa Stanislavskog, estetika i etika velikog reformatora modernog pozorišta osnova su brojnim postignućima u teatru XX veka. Pozorišno delo i teatarske misao Stanislavskog imali su u nas uticaja i vredne tumače njegovog Sistema i Pozorisne etike. R. Lazić
