17.09.06 Danas
Mentalna snatrenja
S Kalemegdana, Srba Mitrović
U beležnici / list mi ostade prazan: / haiku pamtim. To pamćenje pesnika Srbe Mitrovića, uz još osamdeset haiku-pesama, sabrano je u knjizi stihova "S Kalemegdana" koju je ovaj naš pesnik pisao kao svojevrsni eksperiment u formi koja mu je postala bliska tokom dugogodišnjeg iskustva prevođenja japanske haiku-poezije na srpski, u saradnji s Hirošijem Jamasakijem Vukelićem, od drevnih do modernih pesnika ove forme, Bašoa i Busona.
Pred čitaocima je, dakle jedan poetski bedeker mitskog beogradskog toponima-tvrđave, koji nije namenjen, dakako, samo Japancima. To su duhoviti pastiši, fluidne slike i prizori Kalemegdana, uhvaćeni u prolazu, u izmaglici, kroz prozor mističnog turbeta, žbun, česmu, drevni Rimski bunar... Kao svaka prava haiku poezija, i ova Mitrovićeva na okupu drži slike uhvaćene "kamerom" pesnika s pojačanim zumom, transponujući ih u mentalne slike, u doživljaj, emociju, ideju.
Mitrović ima dobar osećaj za meru, zna da povuče pravu crtu kako bi ta konvencionalna poenta bila precizna, direktna i spontana.
Iz haiku-slika Srbe Mitrovića iskrsava Kalemegdan, ne onaj pojavni, već vanvremeni, u kojem se prošlost i sadašnjost spajaju kroz detalje starih "šklopocija" od topova, ili večni zagrljaj imele i bora. Gde udaljena zvonjava Saborne crkve pesniku evocira Vuka i Dositeja. Civilizacije, kulture, vekovi, Hazari "s lulom", zimnice, očevi i deca, pčele, kibiceri i čitav rajski vrt flore i faune koji se nalazi samo izvan zidina pravog zoo-vrta. Svaki od tih minucioznih isečaka sveta uhvaćen je ovde kao slika u sopstvenom medaljonu, izdvojen od drugih, da bi dobio na neponovljivosti i važnosti.
Ovakvi mozaički elementi dominiraju minimalističkim obrisima Mitrovićevog pejzaža, skrivenog iza "Pobednikovih" leđa.
U istom, eteričnom duhu, naslikane su i ilustracije za ovo izdanje - to su prozirni akvareli Milana Tucovića koji podvlače atmosferu snatrenja, zamućenosti i iluzija, atmosferu poetizovanja života oko nas, uz pomoć jedinstvene poetike nagoveštaja.
V. R.