Šekspirove hronike

11.03.08 Vijesti

"Šekspirove hronike" Džona Andervuda je roman koji se u formi trilera bavi enigmom autorstva velikog engleskog pisca Vilijema Šekspira. Iako obiluje brojnim citatima, referencama i vjerodostojnim podacima iz svijeta književnosti, ova knjiga nudi pravu čitalačku avanturu. Andervudov roman "Šekspirove hronike" prije nekoliko mjeseci u prevodu Vesne Roganović objavila je beogradska "Dereta".
Savremeni siže "Šekspirovih hronika" vezuje se za američkog novinara "San Francisko tribjuna" Džeka Fleminga. Boraveći u Londonu, on dobija poziv za sastanak od svog prijatelja Dezmonda Luisa, povučenog i pomalo čudnog profesora. Profesor Luis se spremao da baš tog dana preda izdavaču rukopis knjige na kojoj je dugo radio. Sa sadržajem knjige, osim nekolicine njegovih akademskih kolega, niko nije bio upoznat, a on je samo odao da će njegova knjiga odjeknuti u naučnim krugovima i uzdrmati postojeća uvjerenja. Međutim, profesor misteriozno nestaje, kao i svi njegovi rukopisi. Jedini trag za njim je ceduljica u džepu sakoa (ostalog na hemijskom čišćenju) na kojoj je stajalo desetak nepovezanih riječi koje djeluju kao rebus. U rješavanju zagonetke Džeku Flemingu se pridružuje njegova kćerka Melisa, Sunir Balsavar, saradnik profesora Luisa i Bladžet, stari knjižar antikvar.
Knjiga "Šekspirove hronike" pokreće važno pitanje autorstva Šekspirovog književnog nasljeđa. Ta sumnja nije novijeg datuma. Ona je trajala vjekovima. Tu je činjenicu Džon Andervud vješto upleo u siže knjige, iznoseći je polako i argumentovano. On polazi od teze da je istina o Šekspiru dostupna već vjekovima, a da je akademski krugovi vješto skrivaju. Katkad se poneko osmjeli da ukaže na činjenice i nelogičnosti.
Istraga Andervudove junake dovodi do Šekspirovog savremenika, takođe dramskog pisca Kristofera Marloa, koji je rođen kad i Šekspir 1564. godine, ali za razliku od Šekspira, Marlo je dobijao stipendije za najbolje škole u Engleskoj - Kraljevsku školu u Kanterberiju i Univerzitet u Kembridžu gdje je stekao i magistraturu. Za to vrijeme Šekspir je tek učio latinski u Stratfordu i uzgajao stoku. Prva osoba koja je pokrenula pitanje Marloa kao pravog autora drama bio je Šekspirov biograf F.Dž. Flej, koji je 1876. u svom "Priručniku za Šekspira" zapisao da "nije moguće da se Šekspirovo djelo razdvoji od Marloa". Godine 1895. pisac Vilbur Gilson Zigler u svom romanu "To je bio Marlo" je takođe iznio tezu da je Marlo autor drama koje je Šekspir prisvojio, što je odbačeno kao čista fikcija.
Inače, Kristofer Marlo je navodno ubijen u 27. godini, a dvije nedjelje poslije njegove smrti Vilijem Šekspir se prvi put javlja kao samostalan pisac nekog djela. Andervud u romanu iznosi tezu da Kristofer Marlo nije ubijen, već da je iscenirao svoju smrt i pobjegao iz zemlje, i to da je sva svoja djela napisao u izbjeglištvu, a zatim ih je Šekspir ukrao od njega i pripisao ih sebi. Ove istine Andervudovi junaci ne mogu da plasiraju u javnost, jer previše je onih kojima ta istina ne odgovara, od akademskih krugova do ljudi koji kontrolišu finansijske tokove, a ta istina bi im poremetila biznis.
"Šekspirove hronike" je knjiga koja nudi fantastična otkrića, niz istina koje mogu da ubiju, mnoštvo lica i maski koje se pojavljuju iza imena Vilijema Šekspira i potraga za knjigom koja iz korijena može da promijeni tri i po vijeka skrivanu istinu. Treba napomenuti da je ova knjiga fikcija, ali utemeljena na stvarnim ličnostima, događajima i činjenicama. Autor napominje da se sve činjenice, dokumenti, knjige i rukopisi koji se pominju u ovom romanu mogu naći u britanskim i drugim arhivama. Što se tiče autora romana, Džona Andervuda, o njemu u "Deretinom" izdanju "Šekspirovih hronika" piše da je novinar i pisac, te da je pod različitim pseudonimima objavio četiri knjige iz žanra misterija. Nakon toga napušta posao i karijeru i više od osam godina putuje po inostranstvu sakupljajući književnu građu vezanu za djela Vilijema Šekspira. "Šekspirove hronike" su rezultat osmogodišnjeg traganja za činjenicom: ko je zaista bio Vilijem Šekspir? Velika je vjerovatnoća da je ime Džona Andervuda pseudonim, a na internetu je nemoguće pronaći bilo kakav podatak u vezi sa Andervudom i “Šekspirovim hronikama”. Doduše, postoji roman sličnog zapleta, a sa isim imenom – “Šekspirove hronike”, ali je njegov autor Džejms Bojl.
Ovu bi knjigu trebalo shvatiti kao pokušaj da se još jednom skrene pažnja na ovog engleskog velikana i da se proispita njegovo djelo. Te sumnje se javljaju ciklično, a prošle godine je „deklaracijom opravdane sumnje“ Šekspirovo autorstvo pokušalo da ospori nekoliko stotina uglednih ljudi, među kojima je bilo i onih iz akademskih krugova.

NEPISMENI GENIJE I SOTONIN SLUGA

Tven je vjerovao da je i Šekspir pseudonim, pa je o Šekspiru napisao knjigu "Da li je Šekspir mrtav?" Tven navodi da pravi Šekspir potiče iz seljačke kuće gdje niko nije bio pismen. O prvih 18 godina njegovog života ništa se ne zna. U njegovoj oporuci ni jednom riječju se ne pominje književno stvaralaštvo. Opravdano se sumnja u Šekspirovu obrazovanost jer ni svojoj djeci nije pružio obrazovanje? Sumnju da je Šekspir, Šekspir, pojačava i činjenica da je umjesto potpisa na vjenčanom listu ostavio krstić, a znamo da je toliko drama i soneta potpisano njegovim imenom. Sve su to razlozi koji su i Marka Tvena naveli da posumnja u Šekspira i njegovu originalnost pa ga je u jednom trenutku uporedio čak i sa sotonom. Tven je bio uvjeren da se iza Šekspira krije Frensis Bejkon.

Vujica OGNJENOVIĆ