01.02.16
Vojnoistorijski glasnik
Oduvek je srednji vek zaokupljao interesovanje i maštu ljudi. Mističan i pun tajni, kako su mnogi govorili, vredan proučavanja i napora da se shvate ondašnje vreme i prilike, a naročito ljudi, njihovo ponašanje, misli, stavovi i delanje. Da bi se do toga došlo, potrebno je skinuti mnoge i neobično velike civilizacijske naslage nataložene od XV veka do danas. Upravo to je radio (a i danas to čini, između ostalog i ovim delom) uvaženi istoričar dr Momčilo Spremić (nekadašnji šef Katedre za Opštu istoriju srednjeg veka i Pomoćne istorijske nauke, upravnik Odeljenja istorijskih nauka, prodekan i vršilac dužnosti dekana i profesor na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu) u svom delu iz 2014. godine Srbija i Venecija (VI–XVI vek), u kome osvetljava raznovrsne i razgranate odnose srednjevekovne srpske države i Mletačke (Venecijanske) Republike.
Od mnogobrojne i raznovrsne literature koju je dr Momčilo Spremić koristio za pisanje ovog rada, pomenućemo samo neke od njih: Eugenio Bacchion, Il dominio veneziano su Cor fu; Cesare Levi Augusto, Venezia e Montenegro; Miloš Milošević, Testament Đurđa Crnoje vića; Giulio Lorencetti, Venezia e il suo estuario; Risto Kovijanić, Kotorski medaljoni; Desanka Kovačević, Gradska naselja srednjevjekovne bosanske drža ve; Vujadin Ivanišević, Nov čarstvo srednjevekovne Srbije i dr. Od, isto tako brojnih i raznovrsnih, objavljenih istorijskih izvora, pomenućemo: Biljana Marković, Zakon o rudni cima despota Stefana Lazare vića, prevod i pravnoistorij ska studija; Šime Ljubić, Li stine o odnošajih između Ju žnoga Slavenstva i Mletačke Republike, I–X; Mavro Orbin, Kraljevstvo Slovena; Giacomo Luccari, Copioso ristretto degli an nali di Ragusa; Giuseppe Schiro, Cronaca di Tocco di Cefalonia di anonimo; Fran Miklosich, Monu menta Serbica spectantia histori am Serbiae, Bosnae, Ragusii; Marco Sabellici, Historiae rerum Vene tarium ab urbe condita libri XXIII i sl. Autor je, takođe, koristio i razne neobjavljene istorijske izvore u koje spadaju mnogobrojni dokumenti i fondovi iz Dubrovačkog arhiva (Historijski arhiv u Dubrovniku) i Mletačkog arhiva (Archivio di Stato di Venezia).
Jasnim, čitkim i preglednim stilom, dr Momčilo Spremić je čitaocima dočarao srednjevekovni svet i tadašnji način života, kao i političke i privredne odnose među država i ondašnju diplomatsku praksu. Takođe, prikazani su i problemi običnih ljudi u unutrašnjosti Srbije i Bosne, ali i na istočnom jadranskom primorju koje je, u to doba, bilo predmet sporenja i nadmetanja između Srbije, Bosne, Mletačke Republike, Zete, Dubrovnika, brojnih lokalnih gradova i velikaša, a kasnije i Turske. Zbog toga se slobodno može kazati da će svi čitaoci ove knjige (ne samo istoričari i drugi koji se bave nekom od ostalih društvenih nauka) biti zadovoljni, jer im je autor odškrinuo vrata u sada već davno prohujali i zaboravljeni svet, upoznajući ih sa životom tadašnjih ljudi i političko-privrednim odnosima njihovih vladara.
Nakon glavnog teksta, slede epilog i rezime na italijanskom jeziku, a potom spisak istorijskih izvora i literature, registar geografskih pojmova, registar ličnih imena i beleška o autoru. Knjiga sadrži i određeni broj crno-belih fotografija. Izdavač je Službeni glasnik. Knjiga je štampana u 750 primeraka, a izvršni izdavač je „Glasnik štamparija” iz Beograda.
MA Nikola Tošić Malešević
