Književno delo Miloša Crnjanskog

Izdavač: Svet knjige

„Miloš Crnjanski glavna je ličnost srpske avangardne književnosti. Javnosti se najpre predstavio dramskom igrom Maska, a potom je objavljivao kritike, pesme, novele, romane, putopise i memoare i u svim žanrovima dosegao najviše vrednosti, uz istovremeno njihovo inoviranje, pa se može reći da je Crnjanski i najznačajniji avangardist koga su Srbi imali. Njegovi avangardni pokušaji nisu bili odveć radikalni, ali jesu uspešni, pa Crnjanski spada u mali broj pisaca koji su svoje novatorske zamisli pretočili u dela trajne vrednosti. Pritom, u toj

želji da piše na nov način, Crnjanski je izgradio specifičan stil koji iskače svojom osobenošću iz opštih stilskih karakteristika pokreta i epohe kojoj je pripadao. I programske zamisli Crnjanski je uobličavao prepoznatljivim i originalnim jezikom kojim se izdvajaju iz mase serijskih tekstova te vrste.

Delo Crnjanskog, naime, neodvojivo je od široko shvaćenog srednjoevropskog ekspresionizma.
Preovlađujuća filozofija u njegovim kritičkim i poetičkim projektima, koje je ponudio početkom dvadesetih godina, nisu se razlikovali mnogo od opštih predstava ekspresionizma. Međutim, Crnjanski je tu iznašao rešenja, čak ih je i imenovao, koja ukazuju na njegov individualni doprinos koji je, kao jaka stvaralačka ličnost, dao opštim nastojanjima avangarde. Nazvao je svoju varijantu novoga književnog smera sumatraizmom, smatrajući da je taj izam proizišao iz brutalnih ratnih prilika. I zamisao slobodnog stiha, koju je pre njega obznanio Svetislav Stefanović, Crnjanski je formulisao kratko i pregnantno, podrazumevajući našu književnu situaciju, iako je bio upućen, kao poliglota, u sve ono što se tada dešavalo na sceni avangardne književnosti u Evropi.“ (iz Uvoda)

Ostali naslovi koji sadrže ključne reči: Crnjanski
Ostali naslovi iz oblasti: Istorija i teorija književnosti

2015; ćirilica; 21 cm; 230 str.; 978-86-7396-543-7;

Književno delo Miloša Crnjanskog

Izdavačku kuću „Svet knjige” iz Beograda, koja je objavila ove godine šezdesetak novih naslova – čini jedan čovek: Stevo Ćosović. On čita i romane, i pesničke zbirke, i knjige eseja. Odlazi u štampariju da iskontroliše štampanje i sačeka prve primerke knjige. Kada mu dođu gosti, sam posluži kafu i piće.
„Svet knjige” objavio je tri knjige nedavno preminulog akademika Radovana Vučkovića. U knjizi „Problemi, pisci, dela VII” autor donosi eseje i studije o temama iz savremene srpske književnosti. Objavljena je u zajedničkom izdanju sa Matičnom bibliotekom iz Istočnog Sarajeva. U knjizi „Književno delo Miloša Crnjanskog” Radovan Vučković daje sistematizovan i sveobuhvatan pregled literarnog dela Miloša Crnjanskog, od „Maske” do „Embahada”. Autor, uvidom u poetiku Crnjanskog, osvetljava njegov odnos prema tradiciji i avangardi, a zasebno su analizirana njegova dela – pesme, priče i romani, drame, putopisi i memoari, kao i prevodilački rad. Isti izdavač objavio je i knjigu profesora Vučkovića „Zemlje i gradovi” (Dnevnik putovanja).
U ediciji „Savremena proza”, u kojoj se štampaju knjige srpskih proznih pisaca, objavljeno je pet romana i sedam knjiga pripovedaka. Autori su: Ljiljana Rašević Vidojević, Ivanka Kosanić, Nataša Bartula, Zdravko Zgonjanin, Ljiljana Lukić, Uglješa Rajčević, Danilo Kapor, Golub Jašović, Miloš J. Savić, Milica Opačić, Đoko Ostojić i Milan Bunjevac. „Svet knjige” objavio je i dvadeset novih pesničkih knjiga koje potpisuju: Božidar Glogovac, Biljana Radević, Milko Grbović, Balša Rajčević, Boško Lomović, Ružica Komar...
Poznata nemačka pesnikinja Konstance Petersman predstavljena je pesničkim izborom „U vrtovima Plejada”. Knjiga je objavljena dvojezično, na nemačkom i srpskom i jeziku, u prevodu Mića Cvijetića. Dvojezično, na srpskom i engleskom jeziku, objavljena je i knjiga haiku poezije Milene Drpe. Izuzetno je značajna i knjiga Branka Stojanovića: „Proza poznog Kapora, 2000–2010”.
Tematici iz građanskog rata u Bosni i Hercegovini (1992–1995), posvećene su knjige Radovana Kecojevića, Vojislava Novića i Miloša J. Savića. Kecojević („I krv je gorela”) piše o muslimansko-hrvatskom napadu na kolonu JNA u Tuzli 15. maja 1992, kada su mučki ubijena 224 vojnika. Njegovo svedočenje potkrepljeno je činjenicama, pošto je kao stručno lice (pirotehničar), bio direktni učesnik događaja. Vojislav Nović u svojoj knjizi („Da se priča i pamti”) piše o ukupnoj tragici i o sudbinama pojedinaca u međunacionalnom sukobu na području Dervente i Posavine. Miloš J. Savić („Istine i obmane”) opisuje ratnu atmosferu na sarajevskoj Grbavici 1992. godine.
Drugom svetskom ratu posvećena je monografija akademika Dinka Davidova, koju je „Svet knjige” objavio na engleskom jeziku pod naslovom „Independent State of Croatia – Total Genocide 1941–1945”. Reč je o prevodu knjige čije je srpsko izdanje objavljeno 2013, u kojoj se autor bavi istraživanjem zločina genocida nad srpskim narodom u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj. O zločinima hrvatskih ustaša nad Srbima u Drugom svetskom ratu pišu i Danilo Đerić („Hercegovina – kolijevka na kamenu”) i Žarko Marić („Nevidljivi signali”).
U zajedničkom izdanju sa Institutom za slavistiku iz Graca i Univerzitetskom bibliotekom iz Banjaluke objavljen je zbornik radova, pod naslovom: „Andrićeva Prokleta avlija”, koji donosi naučne radove više od 70 proučavalaca Andrićevog književnog dela.

Z. R.