08.12.03 Danas
Simbol i sugestija Vladimira Veličkovića
Slobodan Lazarević: "Simbol i sugestija"
Monografija "Simbol i sugestija - Svet simbola i simboli sveta u slikarstvu Vladimira Veličkovića" autora Slobodana Lazarevića, u izdanju Astimbo knjige, predstavljena je nedavno u prostorijama SANU. U pitanju je novi tip ostvarenja koje je na poslednjem Beogradskom sajmu knjiga osvojilo drugu nagradu za dizajn. Pored nesvakidašnjeg likovno-grafičkog rešenja ove obimne studije o umetniku koji je svojim delom osvojio svetski vrh likovne umetnosti, njenu osnovnu vrednost čini i sveoubuhvatna analiza simbola koji se pojavljuju u Veličkovićevom slikarstvu. Nakon višedecenijskog predanog i iscrpnog proučavanja umetnikove likovne simbolike, čije je rezultate neretko objavljivao prof. de Slobodan Lazarević je svom radu dao vrhunsko zaokruženje. Kroz detaljnu dokumentaciju i interpretaciju došlo je do potvrde motoa samog slikara - "Ja slikam samo ono što čovek može učiniti čoveku". Kuke, krv i pacovi, raspadajuća materija, stepenište, prolazi i čovek u svom neprestanom silasku i usponu samo su deo Veličkovićevog slikarskog repertoara u kome je gotovo čulno utkana sva tragičnost današnjeg sveta i položaja čoveka u njemu.
O Veličkovićevoj sposobnosti da tu tragiku, bezdan i ništavilo preobrati u svojim slikama u uzvišenu lepotu i smisao kao i sposobnosti da svojom umetnošću da kritiku na mračno stanje stvarnosti, govorio je njen autor Slobodan Lazarević, koji je još rekao i to da se njegova radoznalost za delo ovog umetnika nikada nije zamorila i zasitila, pa čak ni onda kada bi, kako kaže, retko nailazio na neke zamerke u njegovom opusu, one nisu bile kadre da tu radoznalost umanje. S druge strane tragajući za "duhovnim žigom" koji bi Veličkovića kao umetnika povezao sa slikarima drugih epoha, Slobodan Lazarević pronašao je taj žig u relaciji sa Gojom. "Teško, da bi ikome pala ne pamet ideja da se ova dvojica umetnika stavi u isti red, pa ipak oni stoje upravo tako. Ono što ih čini do nerazumevanja sličnim je proces sublimacije jedne teme, koja je u umetnosti bila poznata, ali koja je pod rukom i jednog i drugog slikara doživela oblik novog i neslućenog u temi ‘Čovek u mračnim vremenima’".
Autorski tim okupljen oko ovog projekta sačinio je delo koje prevazilazi sve dosadašnje izdavačke standarde. "Simboli i sugestija" pojavljuju se na dvestadvadeset osam strana ispunjenih tekstom na srpskom i engleskom jeziku, uz korišćenje sto šezdeset reprodukcija slika Vlade Veličkovića, od kojih se petnaest tu nalazi uz specijalnu dozvolu autora, ekskluzivno i po prvi put u monografiji koja se bavi njegovim delom. Knjiga je štampana u "Publikumu" na najkvalitetnijem papiru, vakumirana je i u sopstvenoj kutiji od rebraste lepenke.
A. Ćuk
14.10.03 Politika
Svet simbola
Slobodan Lazarević: "Simbol i sugestija"
Od devedesetih godina prošlog veka u srpskom izdavaštvu nije objavljena ovako reprezentativna monografska studija, kao što je "Simbol i sugestija" Slobodana Lazarevića, a u izdanju IP ASTIMBO KNjIGE (direktor Mile Tomić) a suizdavač je MINIVA iz Beograda (direktor Vladimir Kuljača), dizajn Saveta i Slobodan Mašić, a štampa "Publikum".
Monografija govori o svetu simbola i simbolima sveta u slikarstvu Vladimira Veličkovića (1935), člana SANU, koji od 1966. godine živi i radi u Parizu, a o kome je objavljeno skoro dvadesetak monografija na francuskom i srpskom jeziku. Lazarević (1949, Kragujevac), doktor nauka, pisac je takođe niza esejističko-estetičkih studija o savremenoj umetnosti u slikarstvu i literaturi (inače je docent na Filološko-umetničkom fakultetu Kragujevačkog univerziteta). Autor povodom ove raskošne monografije kaže:
"Simboli u slikarstvu Vladimira Veličkovića nisu samo elementi jednog konkretnog zbivanja, već i misaone slike koje su nosioci određenih ideja. Te slike su informacije naročite vrste koje istovremeno i skrivaju i pokazuju značenje..".
Po Slobodanu Lazareviću – simbol je oruđe slikara: boja i vatra, rana poput usijanog požara nagriza tkivo tela... Lazarević Veličkovićeve simbole u raskošnim slikama grupiše na simbole intimnog (orman, fioka, lampa, platno, belutak itd.), prostora i vremena (tela u pokretu), oslonca (stepenice, strma ravan, stablo), otklona (kuka, kljun, troakar, vešala), amorfnog (vatra, rana) i transcendencije (ptice)..".
Samo je estetičar ostrašćeno zaljubljen u delo jednog ovakvog kompleksnog umetnika mogao da napiše jednu ovakvu monografiju. Jer, za dr Slobodana Lazarevića svet Veličkovićevog bogatog opusa, od najranijih dana do našeg vremena, bio je neiscrpna inspiracija. Raskošne ilustracije (u koloru), a dvojezično štampan tekst – na srpskom i engleskom (i rezimei na još šest jezika), ovom delu obezbeđuju komunikaciju sa svetom. Jer, simbol je oruđe ovog slikara, kao retko kog našeg umetnika.
Biografiju i bibliografiju Vladimira Veličkovića sačinila je njegova majka Lenka Veličković.
R. Popović