prof. dr Radivoj Radić je naučni savetnik Vizantološkog instituta Srpske akademije nauka i umetnosti i profesor na Katedri za Istoriju Vizantije Filozofskog fakulteta u Beogradu. Prevashodno se bavi poznovizantijskom istorijom i vezama između Vizantije i južnoslovenskih zemalja u poznom srednjem veku. Učestvovao je na tridesetak međunarodnih naučnih skupova u zemlji i inostranstvu i do sada objavio preko sto dvadeset naučnih i stručnih radova u domaćim i inostranim časopisima. Autor je knjiga Vreme Jovana V Paleologa (1332-1391), Beograd 1993, Strah u poznoj Vizantiji, 1180-1453, I-II, Beograd 2000, Iz Carigrada u srpske zemlje. Studije iz vizantijske i srpske istorije, Beograd 2003, Srbi pre Adama i posle njega, Beograd 2003 (drugo izdanje 2005).
18.02.11 Danas
Iverje istorije
Vizantija i Srbija, Radivoj Radić
Uprkos uverenjima zanesenih „rodoljuba“ ili pomodnih ekscentrika ili jednostavno, u istoriju neupućenih lakovernika, Srbi nisu „poslednji Vizantinci“. Vizantolog, Radivoj Radić, u knjizi „Vizantija i Srbija“ u izdanju Stubova kulture, savremenom čitaocu uverljivo, jasno i sa brojnim činjenicama predstavlja mozaik nesvakidašnjih istorijskih tema i neobičnih tragova iz istorije ovih prostora. Podnaslov „Plamen i odsjaj“ asocira na važnost uticaja Srbije, naročito u doba kralja Milutina, na vizantijski svet.
- Radivoj Radić unosi nov senzibilitet u srpsku istoriografiju, pristupačnošću tema koje bira i načina na koji ih iznosi, a sa naglaskom na Vizantiju. Objavljenim knjigama probijao je puteve koji su na Zapadu, ali odavno već i u ruskoj istoriografiji, širom otvoreni i prohodni. Svakodnevicom, običajima, hranom, upotrebom reči i sličnim temama, prijemčivim široj publici, bavi se knjiga „Vizantija i Srbija“ - rekao je prilikom promocije Radićev kolega, docent Vladimir Stanković.
Knjiga obuhvata 16 radova iz perioda između 1989. i 2008. Polovina se odnosi na vizantijsku, a druga polovina na srpsku srednjovekovnu istoriju.
- U pitanju su mali prilozi, tekstovi objavljivani u naučnim časopisima, koji sadrže naučni aparat, a koje bi naši stari istorici označili kao priloške ili iverje, zbog svog obima. Ponudio sam neke činjenice koje su istoričari smatrali manje važnim poput opisa jednog irskog pisca iz 13. veka koji piše o Srbiji. Istoričari imaju dvojak odnos prema romansiranoj istoriji ne razumevajući da pisac ima pravo da radi priče, zanemari istorijsku građu. Sa druge strane, zbog toga imamo mnogo „istorijskih“ knjiga koje ne raspolažu osnovnim istorijskim činjenicama - rekao je autor knjige, Radivoj Radić.
Kako Radić ističe, razlog što se istorijska literatura čini nepristupačnom široj publici je hermetičnost pristupa pisanju i izboru tema.
Pometnja na kopnu
Poseban odeljak Radićeve knjige predstavlja Kosovski boj čiji značaj danas jedni preuveličavaju, a drugi do krajnosti umanjuju. Ipak, ondašnji hroničari nisu se bavili pobedama i porazima već neočekivanim ishodom bitke u kojoj je poginuo i turski sultan. Tako je jedan ruski pisac sa Crnog mora, 12 dana nakon boja, pisao da se „dogodila neka velika i krvava bitka u kojoj su poginula obojica vođa, zbog čega sada na kopnu vlada opšta pometnja“.
A. V. Malušev