Radoš Ljušić je rođen 22. novembra 1949. godine u Istoku (Metohija). Osnovnu školu i gimnaziju završio je u mestu rođenja, a studije istorije na Filozofskom fakultetu u Beogradu (1974). Za diplomski rad "Srbija u revoluciji 1848. godine" dobio je Oktobarsku nagradu grada Beograda za stručne radove studenata. Od 1975. godine radi na Odeljenju za istoriju Filozofskog fakulteta u Beogradu. Na odsluženju vojnog roka bio je 1976-1977. godine. Magistrirao je 1978. godine na temi "Namesništvo prve vlade kneza Mihaila (1839-1840)". Doktorsku disertaciju "Kneževina Srbija (1830-1839)" odbranio je 1984. godine. Izabran je u zvanje docenta 1985, vanrednog profesora 1990, a redovnog 1996. godine. Profesor je na Katedri za Nacionalnu istoriju u Novom veku.Bio je predsednik Društva istoričara Srbije, bio je, i sada je član redakcija nekoliko istorijskih časopisa (Istorijski glasnik, Istorijski časopis, Viminacium, Glasnik međuopštinskog istorijskog arhiva Valjeva),zatim Odbora za proučavanje Srpske revolucije i Odbora za 19. vek SANU i urednik je biblioteke "Srpski memoari" u SKZ.
Radoš Ljušić bavi se istorijom srpskog naroda u 19. i 20. veku. Njegova bibliografija broji četiristo bibliografskih jedinica, od toga 26 posebnih izdanja:Srbija i oslobodilački pokreti na Balkanu 1856-1878. Knjiga I, (1856-1866), Beograd, SANU , 1983, 652 (priredio sa Vasilijem Krestićem);
Kneževina Srbija (1830-1839),Beograd, SANU, 1986, XV + 508;
Licej (1838-1863). Zbornik dokumenata, Beograd, Univerzitet u Beogradu-Savremena administracija 1988, 713;
Vuk Karadžić o Srpskoj revoluciji, Beograd, Gornji Milanovac, Književne novine-Dečije novine, 1990, 271;
Alimpije Vasiljević, Moje uspomene, Beograd, SKZ, 1990, 229, priredio, napisao predgovor (str. 19-38) i napomene;
Programi i statuti srpskih političkih stranaka do 1918, Beograd, Književne novine, 1991, 514 (sa Vasilijem Krestićem);
Tumačenja Srpske revolucije u istoriografiji 19. i 20. veka, Beograd, SKZ, 1992, 132;
Vožd Karađorđe 1-2, Smederevska Palanka, Beograd, Invest-Eksport, NIU Vojska-Dečje novine, 1993, 304; 1995, 317 (drugo dopunjeno izdanje - Beograd 2000, 313, 315);
Knjiga o Načertaniju. Nacionalni i državni program Kneževine Srbije (1844), Beograd, BIGZ, 1993, 182;
Srbija 19. veka. Izborni radovi 1-2, NIU "Vojska", Beograd 1994, 1998, 417, 435;
Milan Obrenović, vojvoda, komandant i savetnik Rudničke nahije, Gornji Milanovac 1995, 174;
Rudnička nahija (1816-1839), Zbornik dokumenata Knjažeske kancelarije, Gornji Milanovac 1995, 389 (sa Anom Samardžić);
Prvo namesništvo (1839-1840), Beograd, Prosveta 1995, 179;
Vožd Karađorđe za školu i dom (napisao i priredio), Vajat, Beograd 1996, 112;
Aleksa Simić, Sećanja na knjaza Miloša, Kragujevac, Gornji Milanovac, "Kalenić", Dečje novine, 1997 192;
Kneginja Ljubica, Gornji Milanovac, Dečje novine 1997, 205;
Obrenovići i njihov rodoslov, Gornji Milanovac, SO Gornji Milanovac i Muzej Rudničko-takovskog kraja, 1998, 33;
The Obrenovics and their Genealogy, Gornji Milanovac 1998, 33;
Pranjani u državnim popisnim knjigama (1820-1867), Gornji Milanovac 1998, 196 (predgovor napisao i priredio za štampu):
Atanasko Mihailović, crnogorski knez, sudija i deputat, Gornji Milanovac, Muzej Rudničko-takovskog kraja 2000, 111;
Ljubavi srpskih vladara i političara, Zograf, Niš 2000, 233 (četiri izdanja);
Istorija srpske državnosti, knj. II. Srbija i Crna Gora - novovekovne srpske države, SANU, ogranak u Novom Sadu, Beseda - Bačka eparhija, Društvo istoričara Južnobačkog i Sremskog okruga, Novi Sad 2001, 408;
Karađorđevići, Fondacija Karić, Narodna knjiga, Beograd 2001, 167;
Srpske dinastije (u prilogu: Rodoslovi srpskih dinastija),Platoneum, Novi Sad 2002, 178, 58 (koautor Andrija Veselinović);
Detinci, materice, oci. Radna sveska iz istorije za VII razred osnovne škole, Platoneum, Novi Sad 2002, 119;
Identitet Srba. Radna sveska iz istorije za III razred gimnazije, Platoneum, Novi Sad 2002, 136.
Obradio je Istoriju Kragujevačke gimnazije od 1833. do 1918. godine u "Spomenici Kragujevačke gimnazije", Kragujevac 1989. Sa Radetom Mihaljčićem priredio je za štampu, izvršio redakturu i napisao predgovor za Istoriju Srba Vladimira Ćorovića I-III, Beograd 1989 (šest izdanja). Jedan od autora knjige Polutučeskue i kulturn?e otnošeni? Rossuu s ?oslavnskumu zeml?mu v pervoú tretu XIX veka. Dokument?, Moskva, "Nauka" 1997, 383 (Sostaviteli: E.P. Kudr?vceva, G.A. Kuznecova, R.L?šič, K.K. Mironova, N.I. Plotnikova, V.M.Hevrolina, N.I.Hitrova); Istorija srpske kulture, Beograd, 1995, više izdanja sa prevodima na engleski i češki) i Oficiri u visokom školstvu Srbije 1804-1918, Beograd 2000.
Sa svojim postdiplomcima i doktorantima osnovao je "Udruženje za proučavanje srpske povesnice" i publikovao je knjige:Srpske političke generacije (1788-1918), Beograd 1998; Pero i povest. Srpsko društvo u sećanjima, Beograd 1999 i Pismo, Beograd 2001.
Za prvi tom knjige Vožd Karađorđe dobio je Nagradu za nauku Vukove zadužbine (1993), a za Knjigu o Načertaniju Oktobarsku nagradu grada Beograda (1994).
2004. dobitnik je nagrade "Vladimir Đorđević" za knjigu godine "Vožd Karađorđe".
01.11.05 Nova srpska politička misao
VLADE SRBIJE, Radoš Ljušić
Na dvestotu godišnjicu od osnivanja prve srpske vlade (Praviteljstvujušćeg sovjeta) grupa od sedamnaest istoričara koje je okupio Prof dr Radoš Ljušić, objavila je u izdanju Zavoda za udžbenike i nastavna sredstva knjigu pod naslovom Vlade Srbije .
Reč je o leksikografskom delu koje sledi dva stoleća dugu istoriju najviše izvršne ustanove u Srbiji. Grupa autora predstavila je razvoj srpskih vlada: od Praviteljstvujušćeg sovjeta serbskog, preko centralnog pravlenija, ministarskog saveta i srpske vlade, vlada SHS i Jugoslavije, okupaciopnih, izbegličkih i revolucionarnih vlada, do izvršnih veća realnog socijalizma, vlada ograničenog parlamentarizma Miloševićevog režima i tri demokratske vlade izabrane tokom poslednjih pet godina.
Stotinu i pedeset devet vlada obrađene su u člancima enciklopedijske forme. Uz njih su navedene i biografije osamdeset i šest premijera koji su im se nalazili na čelu. Knjiga je podeljena na šest nejednakih poglavlja koja se poklapaju sa različitim razdobljima postojanja vlade u srpskoj istoriji. Knjizi su pridodate i detaljna bibliografija monografija i naučnih radova o vladama Srbije i Jugoslavije, kao i detaljan rezime na engleskom jeziku.
U našoj istoriografiji retke su istorije ustanova. Pored kratkog spiska vlada i njihovih ministara objavljenog u dva izdanja 1996. i 1998. (N. Rodić, Lj. Iv. Jović, Vlade Srbije 1805-1998 , Službeni glasnik, Beograd 19982) u našoj nauci ustanova vlada nije posebno obrađivana. Prva nedoumica sa kojom su se autori suočili bilo je pitanje kontinuiteta. Ovom prilikom opredelili su se za najširi pristup sabravši sve kabinete, bez obzira na ovlašćenja, sastav i ustavnu definicuju, uključujući i okupacione vlade, ali i Vlade Kraljevina SHS i Jugoslavije (mada ne i vlade SFRJ i SRJ, čak i kada se ova država u razdoblju od 1998. do 2003. svela na Republiku Srbiju). Vlade Srbije predstavljaju značajnu novost u našoj istoriografiji: njima je učinjen jedan od retkih pokušaja da se naša dva stoleća duga moderna istorija sagleda u kontinuitetu bez veštačkih hronoloških barijera i virtuelnih vremenskih distanci. Članci o vladama iznose institucionalnu povest razvoja srpske državnosti i evolucije nacionalnih i društvenih ciljeva. Upoređenje nabrojenih biografija predsednika Sovjeta, knjaževskih predstavnika, predsednika ministarskih saveta i predsednika vlada pruža svojevrsni prosopografski letopis. Taj leskikon biografija srpskih premijera pruža istinsku sliku o uticaju pojedinaca na istoriju države, postojanju i značaju političkih generacija i naravno o skrivenim uticajima nomanklatura na politiku države.
Nameće se zanimljiv zaključak prema kome su upravo periodi stabilnih vlada, koje su opstale tokom čitavih mandata, obeležili opadanje ili propadanje države. Tokom dva stoleća vlade su se smenjivale u proseku na devet i po meseci, dok su premijeri u dva navrata preuzimali svoju visoku dužnost. Jedini premijer koji je dva puta za redom biran na svoju dužnost bio je Mirko Marjanović koji je najduže bez prekida ostao na visokoj dužnsoti. Nikola Pašić je čak deset puta stupio na mesto premijera u čak tri države. Prvu ostavku na mesto Kneževog predstavnika (predsednika vlade) zbog odnosa sa skupštinom podneo je 1874. Jovan Marinović. Prvi predsednik vlade koji je izdržao pun četvorogodišnji mandat na čelu vlade bio je komunistički predsednik izvršnog veća SR Srbije Jovan Veselinov-Žarko (1953-1958). Godine 1928. na čelu Kraljevine SHS smenilo se čak sedam vlada. Tokom dvestotine godina diskontinuiteti su bili oštri i konačni: od 1813. do 1834., od 1921. do 1945. godine. Vlade su bile parlamentarne samo od 1881./6. do 1894. i od 1903. do 1929., te od 1990. do 2005. godine. Ipak, vlada je jedna od najtrajnijih ustanova srpske države, trajnija i snažnija čak i od monarha i skupštine. Značajno dostignuće knjige Vlade Srbije predstavlja činjenica da je ova ustanova detaljno obrađena tokom čitave njene istorije, uz činjenicu da su autori uspeli da dokumentarno i nepristrasno prikažu i tri savremene demokratske vlade čije se stranke još uvek nadmeću za podršku građana Srbije.
